Chirurg naczyniowy jest lekarzem zajmującym się przewlekłymi chorobami i dolegliwościami naczyń krwionośnych.
Zajmuje się patologią naczyń żylno-tętniczych oraz limfatycznych. Leczy zwężenia żył i tętnic, ograniczające przepływ krwi. Nieleczone takie schorzenia prowadzą do niedokrwienia poszczególnych narządów. Do zadań chirurga naczyniowego należy również diagnozowanie pacjentów borykających się z tętniakami, zakrzepicą i żylakami. Specjalizuje się również w zespołach stopy cukrzycowej, miażdżycy oraz zatorach tętnicy płucnej.
Chirurg naczyniowy. Zespół stopy cukrzycowej (ZSC).
Jak podaje WHO zespół stopy cukrzycowej to zakażenie i/lub owrzodzenie, i/lub destrukcja tkanek głębokich stopy (np. kości). Zdarzają się różne postacie stopy cukrzycowej np. neuropatyczna, naczyniowa i mieszana. Wczesne zidentyfikowanie czynników ryzyka owrzodzeń kończyn dolnych oraz wczesne podporządkowanie się terapii, może ograniczyć następstwa zdrowotno- ekonomiczne stopy cukrzycowej oraz zapobiec nawet 85% amputacji. Czynnikami ryzyka wystąpienia ZSC są: neuropatia obwodowa, zmiany niedokrwienne tętnic kończyn dolnych, mała wiedza na temat choroby, wieloletnia, źle wyrównana metabolicznie cukrzyca, niewłaściwa higiena stóp, źle dopasowane obuwie, występowanie modzeli, strukturalna deformacja stopy (palce młoteczkowate, zwichnięcie stawu palucha), zwiększony nacisk na stronę podeszwową stopy.
Chirurg naczyniowy. Diagnostyka zespołu stopy cukrzycowej.
Chirurgia naczyniowa stosuje wiele metod diagnostycznych wobec rozwiniętego ZSC, najistotniejsze są te metody, które pozwalają na wczesne wykrycie patologii. Chirurg każde badanie pacjenta rozpoczyna od badania podmiotowego, dotyczącego dolegliwości, z jakimi zgłasza się pacjent. Do najczęściej spotykanych objawów podmiotowych neuropatii obwodowej zalicza się: parestezje pod postacią mrowienia, drętwienia, piekącego bólu, głównie goleni i stóp oraz uczucia „przebiegania prądu” (parestezje termiczne) nasilające się nocą. Objawami podmiotowymi charakterystycznymi w zaburzeniach ukrwienia kończyn są: bóle spoczynkowe stóp, uczucie zimnych nóg, zanik mięśniowy w stopie oraz zanik owłosienia. Na badanie przedmiotowe składa się kliniczne badanie stopy, badanie neurologiczne oraz badanie naczyniowe.
Chirurg naczyniowy. Kliniczne badanie stopy.
Badanie stopy chirurg zaczyna od oceny skóry, jej koloru, obecności owłosienia, występowania obrzęków, zmian troficznych i stanu paznokci. W przypadku owrzodzeń lekarz sprawdza ich lokalizację, głębokość zmiany, stopień zakażenia oraz ewentualną martwicę. W badaniu neurologicznym ocenia wrażliwoś
pacjenta na bodźce czuciowe w zakresie kończyn dolnych. Metodami oceny układu nerwowego jest ocena czucia nacisku, czucia wibracji, czucia temperatury i bólu. Badanie naczyniowe obejmuje ocenę tętna na tętnicach grzbietowych stopy i piszczelowych tylnych, a za pomocą przenośnego aparatu dopplerowskiego lekarz mierzy tzw. wskaźnik kostkowo-ramienny. W przypadku pacjentów z etiologią naczyniową diagnostykę poszerza się o arteriografię lub badanie angio-TK. Badanie mikrobiologiczne obejmuje pobranie z owrzodzenia materiału do badania mikrobiologicznego, celem identyfikacji patogenów. Leczenie zespołu stopu cukrzycowej powinno opierać się na przeleczenie przez diabetologa, chirurga ogólnego, chirurga naczyniowego, ortopedę oraz rehabilitanta.
